Annuleringsvoorwaarden

Ik zie minimaal één gemeenschappelijke eigenschap bij ontwikkelingswerkers (wat dat begrip dan ook inhoudt, ik scheer even iedereen over één kam), en dat is de kunde van het genieten terwijl je flink uit je comfortzone wordt getrokken. Anders ga je niet voor je lol in een snikheet land zitten, zonder manlief, met verhoogd risico op buitenaardse pukkels en zweren. Waar je vervolgens nog maar moet zien of je er iets gedaan krijgt. Nu vind ik me zelf toch redelijk flexibel en geduldig, maar verbaas me de afgelopen maanden toch ook over hoeveel argumenten, smoesjes en ‘redenen’ ik al heb moeten aanhoren waardoor mijn zorgvuldig geplande afspraken niet door zijn gegaan. Tijd voor een Monitoring & Evaluatie momentje.

1. Met stip op 1: ‘I am not around/held up in another meeting/travelling to Nairobi, sorry, maybe next week?’;
2. Het heeft te hard geregend, de wegen zijn onbegaanbaar en de dorpen daarmee onbereikbaar;
3. Er zijn te veel olifanten onderweg gesignaleerd, dus niemand durft naar de ‘vergader acacia’ te wandelen (terwijl ik als domme mzungu dan wel op m’n motortje die kant op ben gereden);
4. Het is over twee weken kerst/over twee weken ga je naar Nederland, dus kunnen we nu niks afspreken (?!);
5. Er zijn 25 kamelen, 30 koeien of 50 geiten gestolen door de Samburu, dus nu is het niet veilig om te komen en is het halve watercomité achter hun vee aan;
6. Ik weiger de overheidsofficials hun ‘dag vergoeding’ te betalen, en dan blijkt de motivatie om hun medelanders te ondersteunen ineens bijzonder ver te zoeken;
7. Er zijn 2 olifanten gedood en nu moeten alle voertuigen en rangers als een gek achter de stropers aan, dus kan ik niet veilig naar de water intake zonder ranger (de stropers zijn overigens nooit gepakt helaas).

Volgens de veel geprezen keukentegeltjesfilosofie moet alles altijd van twee kanten komen, en jawel, ook ik heb nu een flinke dosis annulering in petto. Op 4 maart kiest Kenia een nieuwe president, nieuwe parlementsleden, senatoren, women’s representatives, county representatives en nog het een en ander. Er wordt helaas verwacht dat dit niet zonder enig geweld zal gebeuren. Daarom heeft VSO een paar dagen geleden besloten dat alle VSO-ers naar Arusha in Tanzania gaan. Daar blijven we een week en dan wordt de balans opgemaakt of het veilig genoeg is om terug te keren. Het besluit is begrijpelijk maar wel ongemakkelijk, omdat het niet de verwachting is dat er in Nanyuki onrust zal ontstaan. En mijn werk komt natuurlijk even stil te liggen, het is niet anders.

Mijn ouders hebben gelukkig geen kamelen en voor zover ik weet ook geen AK-47’s, en ze annuleren niet zo veel, dus zijn ze vorige maand goed aangekomen in Kenia. Het was geweldig om hun ‘mijn’ dorpen en huis te laten zien, en we hebben in de weekenden genoten van uitstapjes naar de Il Ngwesi lodge en het met flamingo’s en hot-springs bezaaide Lake Bogoria. Veel gelachen en de wereld verbeterd aan de diner tafel, biertjes gedronken, eitjes gekookt in de hot springs (zoals het een toerist betaamt), een cheeta met jong gezien, en met verhoogde hartslag naar een olifant gekeken die tetterend op onze auto kwam afgestormd. Kortom, een paar onvergetelijke weken, en het was wel weer erg stil in huis toen ze weg waren.

Verder goed nieuws van de hekken firma; het hek om het terrein voor de kas is af! Oh wat was ik blij dat er nog maar 1 gat inzat, namelijk die voor de ingang. Verder loopt het project trouwens flinke vertraging op, dus het klinkt heel mooi allemaal, maar het kon allemaal wat soepeler (leve de bureaucratie/sloomheid van de NGO-wereld…). En vooruit, het hek is absoluut niet opgewassen tegen de slurf of poten van Okki de olifant, maar meer zit er voorlopig even niet in.
In twee andere dorpen heb ik inmiddels een aantal dagen water trainingen er op zitten, waar in ieder geval een deel van boodschappen is overgekomen: dat ze toch wel moeten samen werken met andere watergebruikers om zich heen, dat betalen voor water wel degelijk nuttig is, en dat een watervergunning ook zo z’n voordelen heeft. Nu nog ‘even’ een kwestie van uitvoeren. Eén van de vrouwen is zo blij met me dat ze wil dat ik er blijf wonen en dan krijg ik uiteraard ook een mooie Maasai krijger cadeau. Ik denk er nog even over… Die uiting van waardering is wel een steuntje in de rug natuurlijk, maar laat ik eerst nog maar eens zien of het watercomité ook daadwerkelijk blijft functioneren, ook als ik weg ben. Verder hebben we een aantal eerste bijeenkomsten gehad voor een project om mensen met een handicap beter te betrekken bij beheer van water, land en andere natuurlijke hulpbronnen. Belooft een mooi project te worden.

De laatste paar weken gaan het nieuws en gesprekken in de matatu enkel nog over verkiezingen. En ook daar heb ik van geleerd: ga in een auto op een onverharde hobbelweg nooit een gesprek aan met de chauffeur over zijn politieke voorkeuren. Naarmate het gesprek vorderde en geanimeerder werd, werd de gaspedaal steeds verder ingetrapt en klotste ik steeds heftiger door de auto; hoppa, weer wat blauwe plekken verzameld.
Ik ‘begrijp’ dankzij die blauwe plekken inmiddels wel 3 redenen waarom een groot deel van de bevolking voor meneer Kenyatta gaat stemmen, ondanks het feit dat hij in april voor het ICC moet verschijnen vanwege misdaden tegen de menselijkheid na afloop van de vorige verkiezingen.
A: We willen hem eigenlijk niet als president, maar we willen zijn meest geduchte tegenstander van een andere stam al helemaal niet.
B: Het westen heeft gewaarschuwd voor een verslechtering van internationale betrekkingen als hij aan de macht komt; waar bemoeien die kolonisten zich mee, nu stemmen we juist op Kenyatta.
C. Er is een alternatieve kandidaat van eigen stam, maar hij is niet de ‘koning’ van die stam en je laat je koning niet in de steek, dus stem je niet op het alternatief.
Zo krijgt strategisch stemmen weer nieuwe dimensies. Tribalisme en democratie is een bijzonder ingewikkelde combinatie. Het brengt wel spanningen mee, maar ik moet zeggen dat het vooral ook erg boeiend is om verkiezingen in een ander land mee te maken.
Nu maar hopen dat het rustig blijft en ik snel naar mijn Keniaanse comfortzone kan terugkeren.